Misak-ı Milli metni 28 Ocaktan 17 Şubata kadar gizli tutulduğu halde, Müttefikler daha açıklanmadan önce bu kararı öğrenip, tepki göstermeye başlamışlardı. Aslında tepki yalnız Misak-ı Milli metnine değil, esas olarak Ali Rıza Paşa Hükümetinin Ulusal Hareketi önleyecek güçte olmayışına idi. Bu nedenle de çeşitli yollarla Saraya ve Hükümete baskı yapmaya başlamışlardı. Seçimi boykot ettiği için Millet Meclisinde temsil edilmeyen Hürriyet ve İtilaf Fırkası ise parlamentonun milleti temsil etmediğini, bu nedenle Misak-ı Milli’nin de kabul edilemeyeceğini öne sürüyordu. İngiliz işbirlikçisi İstanbul gazeteleri de Misak-ı Milli kararıyla ülkenin yeni bir savaşa sürükleneceğini yazıyorlardı.
Bu tarihlerde direniş bölgelerinde Ulusal Hareketin lehine önemli gelişmeler olmuştu. 21 Ocak-11 Şubat tarihleri arasında süren Maraş savunmasında Fransızlar yenilip şehri boşaltmak zorunda kalmışlar ve bu olay tüm yurtta büyük bir sevinçle karşılanmıştı. Millet Meclisi toplanmasına rağmen ARMHC varlığına son vermemiş, Temsilciler Kurulu barış sağlanıncaya kadar çalışmalarını sürdüreceğini açıklamıştı. İstanbul’da ve Anadolu’da Ulusal Hareketi güçlendiren bu gelişmeler üzerine Müttefikler, daha sıkı önlemler alarak Anadolu Ulusal Hareketini denetleyecek bir hükümet kurulmasını istemişlerdi. Padişah da Ali Rıza Paşa Hükümetinin başarılı olamadığını ve değişmesi gerektiğini düşünüyordu. Bu durumda Ali Rıza Paşa ne Müttefiklere, ne Padişaha yaranamadığı gibi Temsilciler Kurulu ile de aralarında gerginlik başlamıştı. Son olarak Müttefiklerin Batı Anadolu’daki Kuva-i Milliye birliklerinin içeriye çekilmesini istemeleri üzerine, bu emre uymak istemeyen ve Ali Rıza Paşa 3 Mart 1920’de istifa mektubunu Saraya sunmak zorunda kalmıştı.
Padişah yeniden Ferit Paşa’ya görev vermek istiyordu, fakat Onun sadrazam olmasının gerginliği artıracağından korkuyordu. Çünkü Misak-ı Milli ile birlikte kabul edilen “Suçluların Kovuşturulması” kararına göre soruşturulacak kişilerden biri de Ferit Paşa idi. Bunun üzerine Padişah Tevfik Paşa’ya görev vermek istedi, O bunu kabul etmeyince bu kez Amasya görüşmelerinde Hükümeti temsil eden Salih Paşa’yı görevlendirdi ve 8 Martta Salih Paşa yeni Hükümeti kurdu.
Bu tarihlerde direniş bölgelerinde Ulusal Hareketin lehine önemli gelişmeler olmuştu. 21 Ocak-11 Şubat tarihleri arasında süren Maraş savunmasında Fransızlar yenilip şehri boşaltmak zorunda kalmışlar ve bu olay tüm yurtta büyük bir sevinçle karşılanmıştı. Millet Meclisi toplanmasına rağmen ARMHC varlığına son vermemiş, Temsilciler Kurulu barış sağlanıncaya kadar çalışmalarını sürdüreceğini açıklamıştı. İstanbul’da ve Anadolu’da Ulusal Hareketi güçlendiren bu gelişmeler üzerine Müttefikler, daha sıkı önlemler alarak Anadolu Ulusal Hareketini denetleyecek bir hükümet kurulmasını istemişlerdi. Padişah da Ali Rıza Paşa Hükümetinin başarılı olamadığını ve değişmesi gerektiğini düşünüyordu. Bu durumda Ali Rıza Paşa ne Müttefiklere, ne Padişaha yaranamadığı gibi Temsilciler Kurulu ile de aralarında gerginlik başlamıştı. Son olarak Müttefiklerin Batı Anadolu’daki Kuva-i Milliye birliklerinin içeriye çekilmesini istemeleri üzerine, bu emre uymak istemeyen ve Ali Rıza Paşa 3 Mart 1920’de istifa mektubunu Saraya sunmak zorunda kalmıştı.
Padişah yeniden Ferit Paşa’ya görev vermek istiyordu, fakat Onun sadrazam olmasının gerginliği artıracağından korkuyordu. Çünkü Misak-ı Milli ile birlikte kabul edilen “Suçluların Kovuşturulması” kararına göre soruşturulacak kişilerden biri de Ferit Paşa idi. Bunun üzerine Padişah Tevfik Paşa’ya görev vermek istedi, O bunu kabul etmeyince bu kez Amasya görüşmelerinde Hükümeti temsil eden Salih Paşa’yı görevlendirdi ve 8 Martta Salih Paşa yeni Hükümeti kurdu.
Yorumlar
Yorum Gönder